Aerodromi u Srbiji – međunarodni, domaći i vojni aerodromi

Iako je većina ljudi čula za dva najveća aerodroma u Srbiji – Aerodrom Nikola Tesla i Aerodrom Konstantin Veliki – naša zemlja ima ogromnu mrežu aerodroma koji pokrivaju čitavu teritoriju. Zvaničan podatak od čak 39 aerodroma u Srbiji ide u prilog činjenici da Srbija spada u red onih zemalja koje se mogu pohvaliti izuzetno prometnim položajem.

Stalni rast obima vazdušnog saobraćaja, broj putnika, polazaka i odlazaka sa aerodroma u Srbiji, uz ekonomski rast koji stimuliše dalja ulaganja u avio saobraćaj dobar su pokazatelj da naša zemlja postaje privlačna destinacija turista koji putuju avionom. Osnovna podela aerodroma u Srbiji je na međunarodne, domaće i vojne aerodrome. U nastavku teksta predstavljamo vam aerodrome u našoj zemlji.

Međunarodni aerodromi u Srbiji – Beograd i Niš kao glavne tačke

Naša zemlja ima dva međunarodna aerodroma, u Beogradu i Nišu, dok bi status međunarodnog aerodroma uskoro trebalo da dobije Aerodrom Morava u Kraljevu. Potpisivanjem ugovora između države i preduzeća “Aerodromi Srbije”, kao i dodatnim ulaganjem države, očekuje se da Aerodrom Morava stane rame uz rame sa onima u glavnom gradu i gradu na jugu zemlje.

Pored toga, još četiri aerodroma se nada statusu međunarodnog. To su dva vojna aerodroma – Batajnica i Ponikve, kao i dva civilna, aerodromi u Boru i Vršcu. Zamišljeno je da ovi aerodromi spadaju u drugu kategoriji međunarodnih, kao i da posle nekog vremena, investiranje pređe u prvu liniju vazdušnog saobraćaja.

Aerodrom Nikola Tesla – najveći međunarodni aerodrom u Srbiji

Aerodrom Nikola Tesla Beograd je u saobračaj pušten 1962. godine, na lokaciji u blizini Surčina, 18 kilometara zapadno od Beograda. Kao najveći aerodrom u Srbiji i važno čvorište vazdušne mreže u regionu, aerdorom u Beogradu ima dva terminala, tranzitnu zonu i i šest najasvremenijih avio mostova koji su u rad pušteni 2005. godine.

Terminal 1 postoji od osnivanja aerodroma i primarno se koristi kao prostor za registraciju putnika određenih avio – kompanija. Pasoška i carinska kontrola ne postoji, jer se putnici za to šalju na Terminal 2, a procedure su manuelne.

Na drugom terminalu ima mnogo više ulaza, za razliku od samo jednog ulaza na Terminalu 1. Drugi terminal ujedno je i glavni terminal na aerodromu, koji je sa prvim spojen prolazom u kom se nalaze kafići, prodavnice, turističke agencije, menjačnice i rent-a-car služba.

Tranzitna zona je deo namenjen za registraciju putnika pre leta, koji se obavlja na transfer-šateru. Ukupan kapacitet beogradskog aerodroma, kada je u pitanju broj putnika, iznosi oko pet miliona putnika. Statistički podaci pokazuju da broj putnika raste iz godine u godinu.

Od 2006. godine, aerodrom u Beogradu nosi ime Nikole Tesle, proslavljenog naučnika koji je čitav svet zadužio brojnim izumima. Aerodrom je matično čvorište kompanije Air Serbia, nacionalnog prevoznika naše zemlje. Pored toga, beogradski aerodrom je čvorište niskotarifne avio kompanije Wizz Air, avio-službe Vlade Republike Srbije i avio-taksi kompanije Pink Air.

Tokom prošle godine, kroz aerodrom Nikola Tesla je prošlo više od 5 i po miliona putnika, što predstavlja rast u odnosu na godinu pre toga. Krajem 2018 godine, nakon potpisivanja koncesionog ugovora sa međunarodnom firmom “Vinci Airports”, rukovođenje nad aerodromom je prešlo u ruke te kompanije.

Aerodrom Konstantin Veliki Niš – raj za low cost letove

Aerodrom Konstantin Veliki u Nišu je u funkciji još od davne 1935. godine, a od prvog leta, zabeleženog 1. maja te godine, nosi naziv po rimskom imperatoru Konstantinu Velikom. Nakon bombardovanja 1999. godine, pretpeo je brojna oštećenja. Sanacija i obnova aerodroma i pisti obavljena je uz donaciju Norveške, pa tako aerodrom svake godine beleži rast broja putnika.

Aerodrom u Nišu nalazi se na 4 kilometara od grada Niša, u naselju Medoševac i Pupovac, kao deo teritorije niške opštie Crveni Krst. Aerodrom Konstantin Veliki je, posle aerodroma u Beogradu, drugi po broju primljenih putnika godišnje. Zbog svoje povoljne lokacije i odgovarajućih vremenskih uslova, ovaj aerodrom često služi kao alternativni za aerodrome u Beogradu, Prištini, Skoplju, Sofiji i Ohridu.

Prošle godine, broj putnika koje je zabeležio aerodrom Konstantin Veliki Niš prešao je cifru od 350 hiljada putnika. Redovne avio linije koje lete iz niša su low cost kompanije Wizz Air iz Mađarske i Ryan Air sa sedištem u Irskoj, kao i švajcarska avio kompanija Swiss International Airlines.

Aerodrom Morava Kraljevo – čvorište centralne i zapadne Srbije

Aerodrom Morava u Kraljevu, poznat i pod imenom aerodrom Lađevci, nalazi se u dolini Zapadne Morave, na teritoriji grada Kraljevo. Deo aerodroma koji je poznat pod imenom Lađevci se vodi kao vojni aerodrom, dok je drugi deo, za koji je izgrađen terminal, civilni aerodrom Morava i on se nalazi u mestu Tavnik.

Gradski centri ovog dela Srbije koji se nalaze u neposrednoj blizini aerodroma – Kraljevo, Čačak, Gornji Milanovac i Kragujevac, kao i gradovi Kruševac, Užice i Jagodina – veliki su industrijski centri zbog koji je lokacija aerodroma Morava veoma povoljna. Turistički potencijal, poljoprivredni razvoj i proizvodnja, kao i razvoj velikog dela centralne i zapadne Srbije umnogome je određen funkcionisanjem aerodroma.

Prema planu Vlade Srbije, planirano je da aerodrom Morava od 28. juna bude osposobljen za prihvat robe i putnike, kao i da se do tada završi proces sertifikacije za međunarodni avio-saobraćaj. Inicijalno će aerodrom u Lađevcima moći da primi avione tipa ATR-72 i B-737, dok će kasnije, nakon proširenja piste i dodatnih radova, biti u stanju da primi sve vazduhoplove, bez ograničenja, pa tako i Boing 747.

Aerodrom Batajnica – najveći vojni aerodrom

Aerodrom Batajnica je najveći vojni aerodrom u Srbiji. Aerodrom se nalazi između Batajnice i Nove Pazove, na oko 25 kilometara severozapadno od centra glavnog grada. Građen je u periodu od 1947. do 1951. godine i pripada Vazduhoplovstvu i PVO vojske Srbije. Aerodrom Batajnica Beograd jedini je aerodrom sa dve asfaltne piste.

Tokom bombarovanja je teško oštećen, ali postoje najave da će deo ovog aerodroma biti prilagođen civilnim potrebama, pre svega za čarter letove i low cost kompanije. Na ovom aerodromu se takođe povremeno održavaju aero-mitinzi koji okupljaju veliki broj međunarodnih učesnika i posetilaca iz zemlje i regiona.

Aerodrom Ponikve – civilni i vojni aerodrom

Aerodrom Ponikve, poznat i pod imenom “Lepa Glava” nalazi se u jugozapadnoj Srbiji, u blizini granice sa Bosnom i Hercegovinom. Aerodrom Ponikve Užice izgrađen je sredinom 80ih godina prošlog veka kao vojni aerodrom. Tokom bombardovanja 1999. godine znatno je oštećen pa je upotreba bila ograničena.

Aerodrom je ponovo svečano otvoren petog oktobra 2013. godine, održavanjem manifestacije “Letački dani”. Opremljen je instrumentima za neprecizan prilaz, što znači da se letenje, pored vizuelnog, može odvijati i po IFR ulovima. Trenutno pistu koriste vazduhoplovi generalne avijacije, odnosno avioni sa 10-12 mesta, ali pista može da prihvati i veće avione.

Nova zgrada aerodroma podignuta je 2016. godine, a upravno rukovodstvo užičkog aerodroma je izrazilo nameru da aerodrom Ponikve bude prilagođen čarter letovima i letovima niskobudžetnih kompanija. Za to je potrebna nabavka odgovarajuće opreme za prihvat i otpremu, kao i sredstva za ograđivanje aerodroma.

Aerodrom Vršac – pista za školovanje budućih pilota

Aerodrom Vršac je četvrti po veličini međunarodni aerodrom u Srbiji. Kao deo pilotske akademije SMATSA, jedne od najvećih centara za obuku pilota u Evropi, aerodrom u Vršcu je više od deset godina otvoren za međunarodne letove. Uprkos tome, još uvek nije postao komercijalan, kao što su to aerodromi u Beogradu i Nišu.

Pri samom aerodromu nalazi se pet hangara za smeštaj aviona, kao i zgrada akademije sa učionicama i kontrolni toranj. Uslovi na aerodromu dozvoljavaju sletanje manjih putničkih aviona, do 70 sedišta. Zaštitni znak aerodroma Vršac je školovanje profesionalnih pilota za prevoz putnika na velikim saobraćajnim avionima. Pored toga, svake godine se u jednom od najstarijih banatskih gradova održava manifestacija “Vršac Air Show”.

Aerodrom Bor – adut istočne Srbije u vazdušnom saobraćaju

Aerodrom Bor nalazi se u ataru sela Slatina, iznad grada Bora. Aerodrom u Boru udaljen je od Zaječara manje od 15 kilometara, a izgrađen je pre skoro 35 godina. Pista aerodroma presvučena je suvim asfaltom, sa dužinom od 1.080 meatara, širinom od 30 metara i površinom koju zauzima od oko 60 hektara. U toku izgradnje, kao deo projekta napravljene su upravna zgrada i hangar.

Zamišljen kao sportski i turistički aerodrom namenjen prevashodno lakim putničkim ili poslovnim avionima, kao i mestom gde se održavaju takmičenja u aero-sportovima, aerodrom u Boru je početkom veka bio u lošem stanju. Uz pomoć preduzeća RTB Bor, tokom 2012. godine pista aerodroma je u velikoj meri sanirana. Asfaltirani su prilazi aerodromu, a završeno je i opremanje upravne zgrade i hangara.

Aerodrom Bor se trenutno nalazi u C kategoriji aerodroma, na pistu mogu da sleću avioni do 5.700 kilograma nosivosti, odnosno letelice sa oko 40 putnika. Master plan razvoja infrastrukture Srbije predviđa nekoliko aerodroma u sekundarnoj, drugoj grupi koji bi, nakon sprovođenja neophodnih promena, mogli da postanu deo međunarodne ponude naše zemlje.

Domaći aerodromi u Srbiji – mrežna čvorišta vazdušnog saobraćaja u zemlji

Osnovna podela aerodroma u Srbiji ističe domaće aerodrome kao drugu kategoriju u trodelnoj podeli – međunarodni, domaći i vojni aerodromi. Skoro svi aerodromi koji spadaju u kategoriju domaćih imaju oznaku ICAO (Organizacija međunarodnog civilnog vazduhoplovstva), dok neki imaju i oznaku IATA (Međunarodna asocijacija za vazdušni prevoz). Ovo su domaći aerodromi Srbije:

• Aerodrom Bela Crkva – LYCC;
• Aerodrom Beograd – LYBE (LYBE);
• Aerodrom Beograd – LYBN (LYBA);
• Aerodrom Beograd – LYBB (LYBB)
• Aerodrom Beograd – LYYY – (LYYY);
• Aerodrom “Lisičiji Jarak” Beograd – LYBJ;
• Aerodrom Valjevo – LYVA (QWV);
• Aerodrom Zemun Polje;
• Aerodrom Zrenjanin – LYZR;
• Aerdrom Kikinda – LYKI;
• Aerodrom Knjaževac;
• Aerodrom “Brege” Kraljevo – LYKA;
• Aerodrom Kostolac – LYKO;
• Aerodrom Kruševac – LYKS;
• Aerodrom “Mira” Leskovac – LYLE;
• Aerodrom “Čenej” Novi Sad – LYNS (QND);
• Aerodrom Paraćin – LYPN;
• Aerodrom Pančevo – LYPA (QBG);
• Aerodrom “Progar” Beograd;
• Aerodrom Požarevac (ZZP);
• Aerodrom Smederevo – LYSD;
• Aerodrom “Rudine” Smederevska Palanka – LYSP;
• Aerodrom “Veliki Rudinci” Sremska Mitrovica- LYSM;
• Aerodrom Subotica – LYSU;
• Aerodrom Stara Pazova;
• Aerodrom Trstenik – LYTR;
• Aerodrom “Preljina” Čačak.

Vojni aerodromi u Srbiji –

U Srbiji ima 7 vojnih aerodroma, ukoliko se ne računaju aerodrom Batajnica, aerodrom Lađevci i aerodrom Ponikve Užice, jer je predviđeno da se ova tri aerodroma osposobe za komercijalne letove, pa da u jednom trenutku pređu i u prvu kategoriju aerodroma za međunarodne letove. Vojni aerodromi u Srbiji imaju ICAO oznake, dok neki od njih imaju i oznake IATA. Ovo su vojni aerodromi naše zemlje:

• Aerodrom Batlava-Donja Penduha – LYPT;
• Aerodrom Beograd-Banjički Vis – LYBV;
• Aerodrom “Bojnik” Leskovac;
• Aerodrom Kovin – LY87;
• Aerodrom “Jugovićevo” Novi Sad;
• Aerodrom Sjenica;
• Aerodrom Sombor – LYSO.

Ukoliko i Vi planirate da letite sa nekog od naših aerodroma, na našem portalu možete da napravite besplatan upit za avio karte. Rezervišite svoje mesto u avionu online, lako i brzo u par koraka.